Je hebt de term ‘roguelike’ waarschijnlijk vaak voorbij zien komen, en je bent misschien in de war. Dat komt omdat het een verwarrende term is, een term die in de loop van de tijd vertroebeld is geraakt. Maar je kunt het wagen om te leren wat het is en genieten van een genre van games dat je misschien nog niet eerder hebt begrepen.
Wat is een Roguelike?
Dat is een goede vraag, en een met een ingewikkeld antwoord omdat de definitie ervan erg onduidelijk is geworden. De kern van wat een roguelike zou moeten zijn, is echter dat de game niveaus bevat die procedureel worden gegenereerd. Je personage lijdt aan “permadeath” – wat betekent dat ze opnieuw moeten beginnen vanaf een vooraf bepaald startpunt. In wezen zou een roguelike je moeten dwingen zijn systemen te leren, omdat de faalkosten hoog zijn. De naam zelf komt van Rogue, een van de bepalende klassiekers van het genre, die latere games zoals NetHack inspireerde. NetHack bestaat al tientallen jaren en is nog steeds volop in ontwikkeling. Omdat het open-source is, zijn er poorten voor tal van computerplatforms, waaronder Android.
Wat denken traditionalisten?
Er is geen vaste definitie, maar sommige roguelike-enthousiastelingen wilden enkele richtlijnen opstellen. De Berlijnse interpretatie van een roguelike werd gedefinieerd op de International Roguelike Development Conference in 2008. Dit definieert een aantal hoogwaardige en lage factoren die in een roguelike-game passen. De permadeath-aspecten en het genereren van willekeurige omgevingen zijn namelijk twee van de belangrijkste factoren die bepalen wat een roguelike is. Maar je zult ook functies vinden zoals games die turn-based en grid-based zijn, of zelfs met werelden die worden weergegeven met ASCII-tekens. Let wel, er zijn sommige mensen die het niet eens zijn over het belang van deze factoren, of hoe ze een rol spelen bij de definitie van een roguelike. Maar deze factoren zijn op zijn minst enigszins bepalend voor wat een traditionele roguelike zou moeten zijn.
Dus veel Roguelikes zijn geen Roguelikes?
Althans niet volgens de Berlijnse interpretatie. Als je de term roguelike hoort, kun je van alles krijgen, van een top-down ASCII art dungeon crawler tot een bullet hell dual-stick shooter.
Waarom is het zo ingewikkeld?
Welnu, games begonnen eind jaren 2000 en begin 2010 op te duiken die zich lieten inspireren door roguelikes zonder noodzakelijkerwijs de conventies van het genre te gebruiken. Sommigen schuwen het hele ‘begin vanuit het niets’-aspect dat roguelikes vaak hebben, waardoor spelers permanente progressie krijgen om te beginnen en naartoe te werken. Met name verschillende van deze roguelike variantgames werden financiële successen. Spelunky zou wel eens de meest invloedrijke op roguelikes geïnspireerde game kunnen blijken te zijn, omdat het veel van de conventies van roguelikes introduceerde in een uitdagende platformgame. De intense moeilijkheidsgraad maakte het spel tot een echte prestatie voor degenen die het konden verslaan – en degenen die consequent welverdiende bekendheid konden verwerven in de speedrunning-gemeenschappen. De dagelijkse modus inspireerde ook verschillende andere games om vergelijkbare functionaliteiten te gebruiken. Een paar andere spellen die het vermelden waard zijn, zijn onder meer FTL, dat op spectaculaire wijze werkte als een spel waar spelers urenlang van konden genieten terwijl ze door de ruimte reisden. Ook introduceerde de hardcore-modus van Diablo, die spelers één leven gaf, veel van de elementen van roguelikes aan spelers in een formaat dat ze meer vertrouwd waren dan wat een traditionele roguelike zou zijn.
Hoe heten Roguelike-geïnspireerde games?
Hoewel zelfs de Berlin Interpretation flexibel is over wat wel en niet roguelike is – sommige games zijn meer roguelike dan andere – is de terminologie voor deze roguelike uitlopers vaak ingewikkeld. De term “roguelite” wordt af en toe gebruikt voor games die elementen bevatten zoals permadeath en procedurele generatie, maar weinig van de andere hoogwaardige of lage roguelike-elementen. Dit neologisme wordt echter niet altijd gebruikt. Je zult vaak de uitdrukking roguelike-geïnspireerd tegenkomen, maar het continu gebruiken hiervan kan vervelend worden. Soms is gewoon zeggen dat een game een roguelike is als bijvoeglijk naamwoord – zoals een “roguelike dual-stick shooter ” – goed genoeg om de betekenis over te brengen van wat spelers in de kern van een game kunnen verwachten. Soms worden deze termen misbruikt, maar er zijn in ieder geval goede uitgangspunten voor wie zich in het kort afvraagt wat een spel kan zijn dat de term gebruikt.
Hoe kom ik in het genre?
Ten eerste, weet dat roguelikes als genre bijna uniform moeilijk zijn. Ze zijn gebouwd om spelers uitdagende systemen te geven die ze onder de knie moeten krijgen – en fouten zullen worden bestraft. Je moet roguelikes een eerlijke kans geven voordat je erin duikt. Deze lijst met beste Android-roguelikes staat nog steeds als een geweldige lijst met games, maar een die niet op de lijst staat, kan een fantastisch instappunt zijn: Sproggiwood. Dit is wat er gebeurt als ervaren ontwikkelaars die geobsedeerd zijn door roguelikes (hun game Caves of Qud in early access op Steam is ongelooflijk diepgaand) een game maken die toegankelijk is voor spelers op instapniveau. Met elementen voor het bouwen van steden en verschillende werelden waaruit je kunt beginnen, is dit een geweldige keuze voor diegenen die roguelikes een kans willen geven. Daarna zijn de games op de lijst met beste roguelikes en zelfs wat meer onconventionele actie-roguelikes zoals Downwell de moeite waard om te spelen.
Moet ik de originele Rogue spelen?
Dat kan zeker – we raden NetHack aan als een goed startpunt – maar houd er rekening mee dat deze klassiekers, roguelikes uit de vroege jaren 80, buitensporig moeilijk zijn. Dit heeft twee redenen: ten eerste zijn games sinds de dagen van Rogue een stuk eenvoudiger en toegankelijker geworden. Recht in Rogue duiken zou zijn alsof je Dragonforce’s Through the Fire and Flames probeert te spelen op Expert uit Guitar Hero 3 de eerste keer dat je de plastic gitaarcontroller oppakt. Je moet je omhoog werken omdat je niet uit die gamecultuur komt. Speel, begrijp en word eerst bekwaam in verschillende andere roguelikes en ga dan naar NetHack. Waar je misschien onder de indruk van bent, is hoe diep de originele roguelikes kunnen zijn, als je voorbij de simplistische graphics en steile leercurve kunt komen. Het is een game die dieper en complexer is dan zelfs veel moderne games met enorme werelden en prachtige beelden. Er is een compromisloze vrijheid, maar daarmee komen tal van uitdagingen om te gedijen. En dat is waarom het genre tot op de dag van vandaag gedijt – ook al is het heel anders geworden dan zijn oorsprong, het roguelike-genre in al zijn permutaties biedt geweldige beloningen voor spelers die geïntrigeerd zijn door wat deze games te bieden hebben. Ze zullen je testen, maar de voldoening kan enorm zijn.