Het kleurbereik van een computer wordt gedefinieerd door de term kleurdiepte, het aantal kleuren dat de apparatuur kan weergeven, gegeven de hardware. De meest voorkomende normale kleurdiepten die u zult zien, zijn 8-bits (256 kleuren), 16-bits (65.536 kleuren) en 24-bits (16,7 miljoen kleuren) modi. Ware kleuren (of 24-bits kleuren) is de meest gebruikte modus, aangezien computers voldoende niveaus hebben bereikt om efficiënt te werken met deze kleurdiepte. Sommige professionele ontwerpers en fotografen gebruiken een 32-bits kleurdiepte, maar voornamelijk om de kleur op te vullen om meer gedefinieerde tonen te krijgen wanneer het project wordt gerenderd tot het 24-bits niveau.
Snelheid versus kleur
LCD-monitoren worstelen met kleur en snelheid. Kleur op een LCD-scherm heeft drie lagen gekleurde stippen die de uiteindelijke pixel vormen. Om een kleur weer te geven, wordt een stroom toegepast op elke kleurlaag om de gewenste intensiteit te genereren die resulteert in de uiteindelijke kleur. Het probleem is dat om de kleuren te krijgen, de stroom de kristallen aan en uit moet bewegen naar de gewenste intensiteitsniveaus. Deze overgang van de aan-naar-uit-status wordt de responstijd genoemd. Voor de meeste schermen is dit ongeveer 8 tot 12 milliseconden. Het probleem met de responstijd wordt duidelijk wanneer LCD-monitoren beweging of video weergeven. Met een hoge responstijd voor overgangen van uit naar aan, volgen pixels die hadden moeten overschakelen naar de nieuwe kleurniveaus het signaal en resulteren in een effect dat bewegingsvervaging wordt genoemd. Dit fenomeen is geen probleem als de monitor toepassingen zoals productiviteitssoftware weergeeft. Met high-speed video en bepaalde videogames kan het echter schokkend zijn. Omdat consumenten snellere schermen eisten, verminderden veel fabrikanten het aantal niveaus dat elke kleurpixel weergeeft. Deze vermindering van de intensiteitsniveaus zorgt ervoor dat de responstijden afnemen en heeft als nadeel dat het algehele kleurenbereik dat de schermen ondersteunen, wordt verminderd.
6-bits, 8-bits of 10-bits kleur
Kleurdiepte werd voorheen aangeduid met het totale aantal kleuren dat het scherm kan weergeven. Bij het verwijzen naar LCD-panelen wordt in plaats daarvan het aantal niveaus gebruikt dat elke kleur kan weergeven. 24-bits of ware kleuren bestaat bijvoorbeeld uit drie kleuren, elk met acht bits kleur. Wiskundig wordt dit weergegeven als:
- 2^8 x 2^8 x 2^8 = 256 x 256 x 256 = 16.777.216
High-speed LCD-monitoren verminderen doorgaans het aantal bits voor elke kleur tot 6 in plaats van de standaard 8. Deze 6-bits kleur genereert minder kleuren dan 8-bits, zoals we zien wanneer we de wiskunde doen:
- 2^6 x 2^6 x 2^6 = 64 x 64 x 64 = 262.144
Deze vermindering is merkbaar voor het menselijk oog. Om dit probleem te omzeilen, gebruiken apparaatfabrikanten een techniek die dithering wordt genoemd, waarbij nabijgelegen pixels licht variërende kleurschakeringen gebruiken die het menselijk oog misleiden om de gewenste kleur waar te nemen, ook al is het niet echt die kleur. Een krantenfoto in kleur is een goede manier om dit effect in de praktijk te zien. In print wordt het effect halftonen genoemd. Met behulp van deze techniek beweren de fabrikanten een kleurdiepte te bereiken die dicht bij die van de echte kleurendisplays ligt. Waarom groepen van drie vermenigvuldigen? Voor computerschermen domineert de RGB-kleurruimte. Wat betekent dat, voor 8-bits kleuren, het uiteindelijke beeld dat u op het scherm ziet, een samenstelling is van een van de 256 tinten rood, blauw en groen. Er is een ander weergaveniveau dat door professionals wordt gebruikt, een 10-bits display. In theorie geeft het meer dan een miljard kleuren weer, meer dan het menselijk oog waarneemt. Er zijn enkele nadelen aan dit soort schermen:
- De hoeveelheid gegevens die nodig is voor zo’n hoge kleur vereist een gegevensconnector met een zeer hoge bandbreedte. Meestal gebruiken deze monitoren en videokaarten een DisplayPort-connector.
- Hoewel de grafische kaart meer dan een miljard kleuren weergeeft, is het kleurengamma van het scherm – of het aantal kleuren dat het kan weergeven – aanzienlijk minder. Zelfs de ultrabrede kleurengammaschermen die 10-bits kleuren ondersteunen, kunnen niet alle kleuren weergeven.
- Deze schermen zijn meestal langzamer en duurder, daarom hebben deze schermen niet de voorkeur voor thuisgebruikers.
Hoe weet u hoeveel bits een beeldscherm gebruikt?
Professionele schermen bieden vaak ondersteuning voor 10-bits kleuren. Nogmaals, je moet kijken naar het echte kleurengamma van deze schermen. De meeste consumentendisplays vermelden niet hoeveel ze gebruiken. In plaats daarvan hebben ze de neiging om het aantal kleuren op te sommen dat ze ondersteunen.
- Als de fabrikant de kleur vermeldt als 16,7 miljoen kleuren, ga er dan van uit dat de weergave 8-bits per kleur is.
- Als de kleuren worden vermeld als 16,2 miljoen of 16 miljoen, begrijp dan dat er een diepte van 6 bits per kleur wordt gebruikt.
- Als er geen kleurdiepten worden vermeld, ga er dan van uit dat monitoren van 2 ms of sneller 6-bit zijn, en de meeste die 8 ms zijn en langzamere panelen 8-bit.
Maakt het echt uit?
De hoeveelheid kleur is van belang voor degenen die professioneel aan afbeeldingen werken. Voor deze mensen is de hoeveelheid kleur die op het scherm wordt weergegeven aanzienlijk. De gemiddelde consument heeft dit niveau van kleurweergave door zijn monitor niet nodig. Daardoor maakt het waarschijnlijk niet uit. Mensen die hun beeldscherm gebruiken voor videogames of het bekijken van video’s zullen zich waarschijnlijk niet druk maken om het aantal kleuren dat door het LCD-scherm wordt weergegeven, maar om de snelheid waarmee het kan worden weergegeven. Als gevolg hiervan kunt u het beste uw behoeften bepalen en uw aankoop op die criteria baseren.